Użytkownik siedzący w fotelu nie jest w stanie rozróżnić, czy wyświetlany na ekranie telewizora obraz pochodzi z nadajnika naziemnego, czy też dociera do tunera przez antenę satelitarną. To ten sam przekaz, choć ze względu na różne odległości (stacja naziemna oddalona jest maksymalnie o 50-60 km, droga dzieląca nas i satelitę nadawczą to 35 800 km) oraz z uwagi na sprzętowy bufor wideo, satelitarny jest nieznacznie opóźniony. Obecnie zarówno telewizja naziemna, jak i satelitarna jest nadawana w postaci cyfrowego sygnału. Mamy więc obok wizji i fonii dodatkowo EPG, czyli elektroniczny program pozwalający sprawdzić szczegóły dotyczące emitowanego filmu/programu, uruchomić nagrywanie, itd. Nadajnik telewizyjny na Gubałówce Największa jednak różnica sposobu nadawania dotyczy zasięgu. Nadajniki naziemne to zespół urządzeń nadawczo-odbiorczych, połączonych ze sobą siecią szkieletową (światłowodową), które na ternie polski są regularnie rozmieszone. W ten sposób, aby w każdym miejscu w kraju można było odebrać sygnał telewizji naziemnej. Propagacja sygnału radiowego (sygnał telewizyjny nadawany jest na falach "radiowych") zależy od wielu czynników, jednym z najważniejszych jest odległość, choć równie ważne jest ukształtowanie terenu, wpływ ma też pogoda. Okazuje się, że w specyficznych okolicznościach sygnał telewizyjny może nie docierać do wszystkich miejsc w Polsce. Jest to utrudnione choćby w górach, a niska gęstość zaludnienia sprawia, że tworzenie dodatkowych nadajników nie jest opłacalne. Właśnie w takich sytuacjach jedynym ratunkiem jest telewizja satelitarna. W wypadku satelity nadawczej sprawa zasięgu wygląda zgoła inaczej. Do nadawania sygnału wykorzystuje się transpondery umieszczone na sztucznych satelitach Ziemi. Satelita taki znajduje się mniej więcej na wysokości równika, zawieszony jest ponad 35 000 km nad ziemią i porusza się z prędkością 11000 km/h. Na przykład satelita Hotbird z nadajnikiem zlokalizowanym na pozycji 13 stopni wschód swym zasięgiem obejmuje region EMEA. Na jednej satelicie znajduje się wiele nadajników, skierowanych pod różnym kątem w stosunku do Ziemi. Foto: Eutelsat / Eutelsat Satelita Eutelsat 36D na orbicie Sposób odbioru telewizji satelitarnej i naziemnej Aby odbierać sygnał satelitarny, należy wyposażyć się w telewizor z tunerem DVB-S2 (lub dodatkowy tuner) oraz antenę satelitarną. Trzeba ją precyzyjnie, według danych dla konkretnego nadajnika na satelicie ustawić, aby odbiór był możliwy. Antena satelitarna to konstrukcja kierunkowa, dlatego trzeba ją bardzo dokładnie nakierować na satelitę. Na jakość transmisji satelitarnej spory wpływ ma pogoda. Podczas ulewnego deszczu lub burzy obraz może zanikać, stąd wspomniany wcześniej, mający wpływ na opóźnienie, bufor przechowujący strumień audio-wideo. Wiele osób korzystających z platform satelitarnych zapewne zna problem rosnących drzew, liści, które przysłaniają niebo i skutecznie zakłócają odbiór telewizji satelitarnej. Do prawidłowego ustawienia anteny służą specjalne mierniki sygnału — są tanie i proste w użyciu. Mapa pokazuje zlokalizowane na terenie Polski nadajniki telewizji naziemnej. Sygnał nadawany jest w 6 multipleksach. Każdy multipleks to pakiet kanałów. Aby sprawdzić najbliższy nadajnik, i to jakie multipleksy nadaje, można skorzystać z mapy przygotowanej przez operatora - firmę Emiitel: W wypadku telewizji naziemnej wystarczy prosta antena dookólna lub kierunkowa mniej więcej wycelowana w stronę nadajnika. Sygnał jest mocniejszy, toteż na odbiór rzadko wpływa pogoda i rosnące rośliny. Montując antenę do odbioru telewizji naziemnej, polecamy skorzystać z darmowej aplikacji na smartfony - DVB-T finder. Program wskaże najbliższy nadajnik oraz korzystając z kompasu azymut. Jak realizowane jest nadawanie sygnału telewizyjnego Proces tworzenia sygnału telewizyjnego w obu wypadkach wygląda podobnie – zarówno w telewizji naziemnej, jak i satelitarnej, strumień audio-wideo jest montowany i przesyłany do stacji czołowej. Stacja czołowa to ostatni element przed nadajnikiem. Tutaj właśnie zaczynają się różnice. W wypadku telewizji naziemnej gotowy obraz wysyłany jest za pomocą światłowodowej sieci szkieletowej do nadajników rozmieszczonych w różnych miejscach w Polsce. W wypadku satelitarnej telewizji strumień audiowizualny ma do przebycia znacznie dłuższą drogę. Gotowy strumień najczęściej poprzez połączenie sieciowe trafia do stacji nadawczej (u nadawcy), ta za pomocą nadajników i anten dosyła go do transpondera na satelicie, tam odebrany sygnał jest ponownie nadawany na ziemię ze znacznie większą mocą. Foto: BCFC / Shutterstock Instalacja antenowa nadawczej stacji satelitarnej Dosyłanie sygnału telewizyjnego do nadajników naziemnych i do satelity może być realizowana za pomocą różnych mediów, w zależności od infrastruktury i potrzeb. Czasem materiały transmitowane są bezpośrednio z wozów transmisyjnych – materiały na żywo. Wtedy najczęściej stosowany jest przekaz satelitarny — sygnał dosyłany jest do nadawczej stacji za pomocą satelity, następnie emitowany w sposób naziemny. Zdarza się, że do przesyłania sygnału do stacji nadawczej wykorzystywana jest transmisja radiowa w systemie duplex. Sygnał odbierany jest na jednej częstotliwości, natomiast nadawany na innej. W obecnych czasach korzysta się też oczywiście z dostępu do internetu – to prosty, w miarę bezawaryjny i popularny sposób na strumieniowanie sygnału audio-wideo. Będąc jednak przy samym dosyłaniu sygnału do końcowych stacji nadawczych, warto wiedzieć, że każdy nadawca musi mieć awaryjne medium. W razie awarii powinno ono być automatycznie użyte, tak, żeby nie odczuli tego widzowie. Funkcje przełączania pełni zwykle stacja czołowa TV, która dopasowuje strumienie danych do jednego standardu i przełącza na zapasowe w razie awarii. Można sobie wyobrazić, że w najprostszym rozwiązaniu backupem dla sygnału naziemnego może być sygnał satelitarny, a dla satelitarnego naziemny – stacje czołowe są w stanie skorzystać z takiego rozwiązania. Dodatkowo mamy połączenie internetowe lub realizowane przez sieć światłowodów z nadawcą. Co jednak w przypadku, gdy to nie medium decyduje o problemach, a sam nadawca? Wtedy stacja czołowa musi wyświetlić komunikat, na przykład w formie planszy kontrolnej. Koncesja na nadawanie Ostanie wydarzenia związane z przyznawaniem koncesji na nadawanie stacji TVN24 pokazują, jak wygląda mechanizm przyznawania takich uprawnień. Oczywiście program i nadawca musi spełniać szereg wymagań, dokładnie opisanych w ustawie, jednak jak pokazuje przykład TVN24, nawet wtedy przyznanie koncesji może się przeciągać. TVN24 to program nadawany tylko drogą satelitarną, nie jest dostępny w odbiornikach korzystających z anteny naziemnej. Owszem, posiadacze kablówek mają go w swojej ofercie, jednak operatorzy sieci kablowych tworząc zestawy kanałów, korzystają zarówno z kanałów dostępnych na platformach satelitarnych, jak i telewizji naziemnej. Dlatego też problem z koncesją TVN24 został szybko i sprytnie rozwiązany poprzez wniosek złożony w Holandii, gdzie ma siedzibę spółka Polish Television Holding BV zarządzająca TVN Grupa Discovery. Nadawana poprzez satelitę telewizja swym zasięgiem obejmuje zarówno Polskę, jak i Holandię, nie szkodzi, że z zarejestrowanej w Holandii telewizji korzystać będą głównie użytkownicy z Polski. To prawnie dozwolone, choć i tak konieczne było uzyskanie jeszcze jednej zgody. TVN24 potrzebowało jeszcze rejestracji w polskich sieciach kablowych i satelitarnych. Choć ta procedura jest teoretycznie prostsza, to wymaga zgody KRRiT. Na szczęście taką też dostała. Techniczne więc, nadawanie TVN24 z wykorzystaniem koncesji wydajnej w Holandii, będzie musiało być realizowane właśnie z tego kraju. To tam musi być zlokalizowana stacja przesyłająca do transpondera zlokalizowanego na Satelicie sygnał telewizyjny. Zarejestrowany, zmontowany i przygotowany w Polsce przekaz będzie więc musiał najpierw przebyć drogę do Holandii — sposobów jest kilka i zostały opisane przy okazji omawiania awaryjnych form dosyłania sygnału. Korzystanie z holenderskiej koncesji niesie jednak za sobą i aspekty prawne – organem kontrolującym TVN24 nie będzie już KRRiT, tylko jej holenderski odpowiednik. KRRiT nie będzie też mogła oceniać i nakładać kar na TVN24. To jeszcze nie koniec Sprawa stacji TNV24 to jednak nie koniec problemu, bo choć sytuacja z TVN24 wydaje się klarowna, to większy problem może mieć kanał TVN. Na razie jednak sama ustawa została odrzucona w Senacie, a prezydent zasugerował, że zamierza ją zawetować. Dla stacji TVN uchwalenie takiej ustawy byłoby olbrzymim ciosem. Wszystkie programy TVN Grupa Discovery z emisją naziemną nie dostałyby koncesji. Korzystanie z nadajników telewizji naziemnej zlokalizowanych na terenie Polski wymaga posiadania polskiej koncesji, wiec u odbiorców korzystających tylko z telewizji naziemnej zabrakłoby tych kanałów.